Middelburg

Iedereen kent het cliché “Geld maakt niet gelukkig”. Dat gaat misschien op voor mensen die er genoeg van hebben en daardoor niet continu worden geconfronteerd met het gebrek er aan.

Maar wat is het een geruststellende gedachte als je je niet dagelijks zorgen hoeft te maken of er geld is om versleten kleding te vervangen, een fiets te laten repareren of een brood te kunnen kopen. Want om die vragen gaat het als je het hebt over de toenemende groep armen die Nederland “rijk” is.

Voor de SP is het sinds de jaren ´80 een voortdurende vraag: “Wat gaan we hier aan doen en hoe gaan we armoede voorkomen?” Want de groei van armoede hangt bijna altijd samen met een economische crisis en die hebben we in de jaren ´80 en ´90 ook gehad. Ook nu vallen veel mensen in een gat en is het sociaal vangnet kleiner geworden.

Jan Marijnissen merkt al in zijn boek “Tegenstemmen” uit 1996 op dat de groei van armoede samenhangt met de neoliberale koers en het kompas waarop de neoliberalen varen: het kapitalisme. Kapitalisten zijn altijd uit op het vergroten van hun kapitaal. Zij doen dit via de “vrije markt” en die markt kent geen normen, waarden of lange termijn visie op mens en milieu, die markt gaat enkel voor winstmaximalisatie.

Nu kan een overheid grenzen stellen, door bijvoorbeeld een minimum loon op te leggen en bedrijven en werknemers te verplichten om te sparen voor pensioen en zich te verzekeren voor WW of bijstand als werknemers werkeloos of ziek worden. Dat noemen we een verzorgingsstaat.

De verzorgingsstaat wordt echter stapje voor stapje afgebroken en de solidariteit uitgehold. Waarom? Omdat de laatste 30 jaar door heel veel politieke partijen een neoliberale koers gevaren wordt. Deze koers gaat voor het individu in plaats van de samenleving. “Geluk is een keuze en als je geen succes hebt in deze wereld dan heb je dat aan je zelf te danken”.

Pardon?! Dus als je als zelfstandige van de trap valt en een dwarslaesie krijgt waardoor je in een rolstoel terecht komt, dan moet je maar zien hoe je daar weer bovenop komt “want iedereen heeft talenten”. Het geld of de studie die nodig zijn om die talenten te ontwikkelen geven we er niet bij natuurlijk...Dat je straks voor je zorg afhankelijk wordt van dagelijkse hulp van je buren of familie is ook fantastisch want zo ontdekken die “hun talenten”.

Als je eindelijk besluit aangifte te doen tegen je gewelddadige partner en de zorg voor je kinderen die getraumatiseerd zijn je zoveel energie kost dat je er niet ook nog eens bij kan werken, is dat natuurlijk ook je “eigen keuze” en rondkomen van een bijstandsinkomen is “een uitdaging”.

Dat je ontslagen wordt tijdens een reorganisatie en alleen maar in aanmerking komt voor tijdelijke flexbaantjes waarvan je er drie nodig hebt om fatsoenlijk rond te komen is natuurlijk “je eigen schuld”.

Als je bent ontslagen uit de groendienst door bezuinigingen bij de gemeente, je solliciteert je rot maar komt nergens aan de bak met deze crisis en je wordt vervolgens gedwongen tot een leerwerktraject bij Orionis dat er op neer komt dat je aan het werk kan in je oude baan in het groenonderhoud maar dan betaald onder het sociaal minimum, dan is dat “een keuze”.

Ja, een politieke keuze!

Een politieke keuze voor een letterlijk en figuurlijke arme overheid, een terugtrekkende overheid, een nachtwakersstaat. Een overheid waar al het menselijke, dat wat een samenleving tot beschaving maakt, wegsnijdt.

Politici met riante lonen en idiote wachtgelden, met vrienden op de juiste plaatsen en leuke commissariaten of bestuursfuncties op scholen, het bedrijfsleven, burgemeestersposten, zorginstellingen of woningcorporaties in het vooruitzicht, kijk eens om je heen.

Draai eens een week mee met mensen van de voedselbank of Leger des Heils en praat eens met de mensen die op of onder de armoedegrens leven. Zij zijn niet zielig maar verdienen een eerlijke kans en op z´n minst een fatsoenlijk inkomen.

Maar participatie verwachten van de bevolking en ondertussen de beschaving afbreken is terug naar begin 20ste eeuw toen mensen afhankelijk waren van kerk en liefdadigheid.