h

Rellen in Londen

22 september 2011

Rellen in Londen

logo SP MiddelburgIn augustus werd in het nieuws uitgebreid aandacht besteed aan de rellen in onder andere Londen. Veel mensen die je over de rellen hoorde spreken wisten je precies de oorzaak te vertellen: Het zijn de voor galg en rad opgevoede kinderen van ouders die totaal geen grip op hun leven hebben, werkloze dronkelappen en drugsverslaafden, zonder een greintje moreel besef. Het kwam er over het algemeen op neer dat dergelijke lui keihard aangepakt moesten worden, dan kwam het vanzelf wel goed.

Helaas overheerst dit korte-termijn-denken ook bij de Britse premier Cameron. Hij kwam met harde taal richting de 'wetteloze minderheid'. Hij kondigde strenge straffen aan, en kondigde aan te kijken naar de rol van sociale media en de mogelijkheid deze te controleren. Verder kwam de discussie over 'meer blauw op straat' natuurlijk aan de orde. Over de achterliggende oorzaken van de rellen werd echter gezwegen.

Het geschetste beeld van deze groep mensen (alcohol-/drugsverslaafd, werkeloos) klopt ongetwijfeld grotendeels. Maar hoe komt het dat er zo'n grote groep is die in dergelijke omstandigheden leeft? En zijn zij niet in zekere zin een product van de maatschappij? Vaak spelen de problemen in de betreffende wijken al generaties lang, de ouders van de huidige 'probleemgevallen' leefden vaak in een vergelijkbare situatie, in dezelfde verwaarloosde wijken, met dezelfde problemen. Een strenger beleid levert in een dergelijk geval dan ook niets op, je kunt mensen een tijdje in de cel zetten maar als ze dan weer vrijkomen keren ze weer terug naar hun wijk en gaat alles zijn oude gangetje. Om toekomstige problemen te voorkomen zou het beleid er juist op gericht moeten zijn om te voorkomen dat de volgende generatie die in deze verwaarloosde wijken opgroeit wel voldoende kansen krijgt.

Groot-Brittannie en de Verenigde Staten staan bekend om hun weinig sociale beleid. Daarom is niet te verwachten dat dergelijke rellen ook snel in Nederland zullen uitbreken. Maar we zijn wel een gevaarlijke weg ingeslagen. Op het geld voor sociale voorzieningen, vaak essentieel voor de leefbaarheid in wijken, wordt door de rijksoverheid fors bezuinigd omdat er anders te weinig geld zou zijn om de hypotheekaftrek voor miljonairs in stand te houden. Het Rijk kort grof op de rijksbijdrage aan gemeenten, waardoor ook deze gedwongen worden te bezuinigen. Veel gemeenten, waaronder helaas ook Middelburg, kiezen ervoor deze bezuinigingen deels te halen uit subsidiekortingen op de maatschappelijke organisaties die ervoor moeten zorgen dat mensen niet 'buiten de maatschappij' komen te staan. Net als in Groot-Brittanni sluiten ook in Nederland buurthuizen uit geldgebrek. En ook in Nederland beweert het kabinet dat misstanden kunnen worden opgelost als je de daders van misdrijven maar streng genoeg straft (ook al straft Nederland naar internationale maatstaven al behoorlijk streng en is uit internationaal onderzoek allang gebleken dat strenger straffen geen enkele preventieve werking heeft).

Partijen als de VVD hebben een imago goed op de centen te letten, terwijl linkse partijen het imago hebben geld over de balk te gooien. Puur financieel gezien klopt er niets van dit imago (de overheidsuitgaven aan collectieve voorzieningen bereikten hun top in de periode 1979-1987, toen CDA en VVD regeerden). Belangrijker is in dit geval echter dat het beleid van het huidige kabinet totaal geen blijk geeft van iets dat zelfs maar enigszins lijkt op een financile visie die langer strekt dan de hopelijk korte periode die het nog te regeren heeft. Inderdaad, bezuinigen op cruciale sociale voorzieningen levert op korte termijn geld op. Op langere termijn zal het echter verwoestende maatschappelijke gevolgen hebben, met alle, ook financile, consequenties van dien. Bezuinigen op sociale voorzieningen is dan over het algemeen ook geen bezuiniging, maar een maatschappelijke lening die over vijftien jaar dik met rente moet worden terugbetaald, zoals Groot-Brittanni al ondervonden heeft.

Of, zoals de Engelsen zeggen (zonder het zelf overigens goed te begrijpen): Pennywise and poundfoolish.

U bent hier