Middelburg

Maandagavond 10 november spraken alle politieke partijen in Middelburg over de programmabegroting voor het komende jaar.  "Het wordt een ingrijpend jaar; tekorten bij de gemeente,  ingrijpende veranderingen in de zorg en de participatiesamenleving waarbij mensen vooral taken van de overheid zelf moeten gaan doen", aldus fractievoorzitter Jeroen van Dijen.

Hier volgt de integrale tekst zoals uitgesproken op de raadsvergadering.

Voorzitter,
Toen ik de programmabegroting voor het eerst las, had ik het verkiezingsprogramma van de SP er ook bij gepakt. En wat viel me op? De omslagfoto met de wordcloud, lijkt zo overgenomen van de SP. Nou, dat begon al goed. Helaas is er verder niet uitgebreid geshopt uit onze voorstellen voor een 100% sociaal Middelburg.

Voorzitter,
Bij een programmabegroting is het verleidelijk om als een accountant te plussen en minnen bij alle bedragen, maar de conclusie blijft toch hetzelfde: we komen geld tekort. Veel belangrijker is het om als volksvertegenwoordiger te kijken naar de visie op Middelburg voor het komende jaar.

Een rode lijn die de SP opmerkt is die van opschaling, of het nou gaat om samenwerking, gemeenschappelijke regelingen of centrumgemeenten, Middelburg lijkt steeds meer zaken te willen samenvoegen. Dat is efficiënter en dus goedkoper, is de redenering. Maar tegelijkertijd zien we dat het tegenovergestelde gebeurt, de organisatie wordt juist duurder en komt vaak ook nog eens buiten de democratische controle van de raad te vallen. Raadsleden en soms zelfs wethouders die bijna machteloos aan de zijlijn staan, hoe kan je dan het belang van je inwoners dienen?

Een tweede rode lijn is die van de terugtredende overheid, de participatiesamenleving. Ingegeven door bezuinigingen wordt er verhullend gesproken over burgerparticipatie, mensen in hun eigen kracht zetten en het netwerk aanspreken. Dat is niet initiatieven vanuit de inwoners te omarmen, maar zaken afschuiven op de inwoners. Maar een overheid, die steeds vaker zegt: “Zoek het zelf maar uit”, speelt deze niet met haar bestaansrecht? Waarom zouden inwoners zich nog bemoeien met een overheid die steeds minder van belang is voor haar inwoners? Loslaten in vertrouwen, dat mag niet vertaald worden als: u bent van de overheid af & de overheid is van u af.

Een derde rode lijn zijn de bezuinigingen, werkverdringing en inzet van vrijwilligers. De afgelopen weken werden we al geconfronteerd met ontslagen in de thuiszorg, waarbij werknemers konden terugkeren via een alfahulpconstructie als zelfstandige. Van een eervolle baan met inkomenszekerheid naar losse contracten en een opzegtermijn van 1 week. De SP was juist zo blij met die ene zin uit het collegeprogramma: “Beste manier om uit armoede te komen is via betaald werk op basis van een redelijk salaris en een duurzaam perspectief.” Echter is de gemeente nu medeverantwoordelijk voor dreigende armoede bij de medewerkers, die de schijnkeuze hebben gekregen: als zelfstandige verder of een uitkering aanvragen. Die overigens dan ook weer op de gemeentelijke budgetten drukt.

Daarnaast hebben we in toenemende mate last van werkverdringing: was- en strijkservice van Orionis bijvoorbeeld. Vrijwilligers op buurtbusjes of met behoud van uitkering schoffelen en post bezorgen. Dit zorgt voor een uitholling van het wettelijke minimumloon, zorgt voor oneerlijke concurrentie tussen gesubsidiëerde werknemers en hen die geen subsidie ontvangen. We moeten onder ogen zien dat er onvoldoende werk is voor iedereen, dus laten we garanderen dat bij elke vorm van werk in ieder geval het minimumloon betaald wordt en goed kijken hoe we mensen een zinnige invulling van het leven kunnen bieden als zij onverhoopt zonder werk zitten.

En dan de rol van Mantelzorgers, uitgerekend vandaag is het de Dag van de Mantelzorg. Hartstikke terecht want mantelzorgers hebben een loeizware taak. Naast het werk, het huishouden en de opvoeding ook nog eens de zorg voor iemand doen is grandioos. Maar als overheid moeten we wel waken dat de mantelzorger niet zelf overbelast raakt, met alle gevolgen van dien.

Tot slot voorzitter,
De SP fractie beseft dat de programmabegroting geen beleidsdocument is maar een financiële vertaling van vastgesteld beleid. De oproepen die wij hier vanavond hebben gedaan zullen we dan ook vertalen naar moties en amendementen op het moment dat deze beleidsdocumenten voorliggen aan de raad.

Dank u wel.